Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Tomasz Korzeń

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2024 roku

sprawy z odwołania J. D.

od decyzji z dnia 23 sierpnia 2024 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w W.

o podjęcie wypłaty emerytury z datą wcześniejszą

I.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w W. z dnia 23 sierpnia 2024 roku, znak: (...)w ten sposób, że wypłata emerytury nastąpi od dnia 1 października 2022 roku,

II.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie.

Tomasz Korzeń

VI U 443/24 UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 23.08.2024 roku podjął wypłatę emerytury J. D. od dnia 01.08.2024 r.

Ubezpieczona J. D. złożyła odwołanie od decyzji. Wniosła o ponowne rozpatrzenie kwestii daty, od której emerytura miała być wypłacana, a więc o zmianę decyzji i podjęcie wypłaty świadczenia od 15.10.2020 r.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił co następuje:

J. D., urodzona w (...)r. jest uprawniona do emerytury.

W dniu 05.10.2022 r., do ZUS wpłynął wniosek ubezpieczonej o emeryturę. We wniosku zawarte zostało oświadczenie uprawnionej o niepozostawaniu przez nią w stosunku pracy w Polsce ani za granicą. Do wniosku załączono informację o okresach składkowych i nieskładkowych. Wynika z niego, iż pracował w Niemczech w 1986 i prowadziła działalność gospodarczą od 1987 doi 2007r. Do wniosku dołączała też świadectwo pracy w 1980 r. Pozwany ustalił podleganie ubezpieczeniom społecznym do 31.07.2022 r., ostatnio jako osoba wykonująca umowę agencyjną.

Decyzją z dnia 27.10.2022 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 15.10.2022 r. W decyzji wskazano, że emerytura ma charakter zaliczkowy do czasu ustalenia ostatecznej wysokości kapitału początkowego ubezpieczonej, a jej wypłata miała podlegać zawieszeniu, z uwagi na brak informacji, czy na dzień przyznania prawa do świadczenia ubezpieczona pozostawała zatrudniona. Ubezpieczoną pouczono, że w celu podjęcia wypłaty emerytury musi ona złożyć stosowny wniosek wraz ze świadectwem pracy lub zaświadczeniem potwierdzającym fakt rozwiązania stosunku pracy. Nadto, wskazano, że jeśli ubezpieczona przekaże wymagane dokumenty świadczące o ustaniu stosunków pracy do dnia 30.11.2022 r., wówczas podjęcie wypłaty nastąpi od daty przyznania emerytury, zaś jeśli dokumenty złożone zostaną po tym terminie, wówczas podjęcie wypłaty nastąpi od 1-go dnia miesiąca, w którym ubezpieczona złoży wniosek. Ubezpieczona wymaganych przez organ dokumentów nie złożyła.

Decyzją z dnia 06.06.2023 r. pozwany w związku z przeliczeniem kapitału początkowego, przeliczył emeryturę ubezpieczonej. Ponownie wskazano, że wypłata ulega zawieszeniu, gdyż na dzień przyznania prawa do świadczenia nie było informacji, czy ubezpieczona pozostawała w zatrudnieniu. Ponownie pouczono również ubezpieczoną o konieczności złożenia wniosku o wypłatę i stosownych dokumentów w celu podjęcia wypłaty emerytury.

Dnia 12.08.2024 r. ubezpieczona złożyła wniosek o podjęcie wypłaty emerytury. Pozwany podjął wypłatę świadczenia od miesiąca złożenia wniosku, tj. od 01.08.2024 r.

dowód : dokumenty w a ktach ZUS

Sąd zważył co następuje:

Zgodnie z art. 103 ust. 1 i 2 ustawy z 17.12.1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2024.1631, dalej ustawa emerytalna):

1. Prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103a-106.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do emerytów, którzy osiągnęli wiek emerytalny 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni), z zastrzeżeniem art. 103a.

Zgodnie natomiast z art. 103a ustawy emerytalnej prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

Celem art. 103a ustawy emerytalnej jest uniemożliwienie ubezpieczonym równoczesnej realizacji prawa do emerytury przez jej wypłatę, z osiąganiem jakiegokolwiek przychodu z tytułu zatrudnienia kontynuowanego po nabyciu prawa do emerytury u pracodawcy, na rzecz którego realizowali je przed nabyciem prawa do wymienionego świadczenia. Innymi słowy, osoba ubiegająca się o emeryturę i pozostająca w zatrudnieniu musi liczyć się z tym, że z dniem spełnienia wszystkich ustawowych warunków niezbędnych do nabycia prawa do wnioskowanego świadczenia, wprawdzie prawo to uzyska, jednakże jego realizacja (wypłata świadczenia) nastąpi dopiero wówczas, gdy rozwiąże stosunek pracy łączący ją z pracodawcą (pracodawcami), na rzecz którego świadczyła pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury. W przeciwnym razie prawo do emerytury ulegnie zawieszeniu, skutkujące wstrzymanie jego realizacji do czasu rozwiązania stosunku pracy. Sąd Najwyższy jednocześnie podkreślił, że nie jest istotne, czy potwierdzenie spełnienia ustawowych przesłanek nabycia prawa do emerytury nastąpi już w toku postępowania administracyjnego przed organem rentowym, czy też dopiero w następstwie ustaleń dokonanych w postępowaniu sądowym, wszczętym na skutek odwołania wniesionego od decyzji organu rentowego odmawiającej przyznania prawa do emerytury (postanowienie SN z 8.12.2022 r., II USK 75/22, LEX nr 3456185).

W niniejszej sprawie ubezpieczona nie przedłożyła wraz z wnioskiem wszystkich dokumentów wskazujących na niepozostawanie w stosunku pracy z dniem uzyskania prawa do emerytury.

Zgodnie z art. 134 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy emerytalnej, wypłatę świadczeń wstrzymuje się, jeżeli:

1) powstaną okoliczności uzasadniające zawieszenie prawa do świadczeń lub ustanie tego prawa;

2) osoba pobierająca świadczenia mimo pouczenia lub żądania organu rentowego nie przedłoży dowodów stwierdzających dalsze istnienie prawa do świadczeń.

Ubezpieczona została pouczona o konieczności przedłożenia dokumentów świadczących o niepozostawaniu w stosunku zatrudnienia w okresie po nabyciu prawa do emerytury, jednak nie złożyła wymaganych dokumentów w terminie wskazanym przez pozwanego. Brak tych dokumentów uzasadnia wstrzymanie wypłaty świadczenia od dnia nabycia prawa, jednakże wyłącznie do czasu złożenia przez ubezpieczoną wniosku o emeryturę, tj. do października 2022 r. We wniosku z dnia 05.10.2022 r. ubezpieczona bowiem złożyła oświadczenie, że nie pozostaje w stosunku pracy, co w ocenie sądu było wystarczające dla wypłaty emerytury od miesiąca złożenia wniosku..

Zgodnie z § 19 ust. 1 pkt 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U.2011.237.1412), oświadczenie zainteresowanego, które może być złożone w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, stanowi środek dowodowy, potwierdzający następujące okoliczności: istnienie dalszego prawa do pobierania świadczenia.

Oznacza to, że wystarczającym było samo pisemne oświadczenie ubezpieczonej, że w chwili złożenia wniosku nie pozostaje w stosunku pracy, dla dokonania takiego ustalenia przez organ i wypłaty emerytury począwszy od tej daty, a wstrzymanie wypłaty ewentualnie przed tą datą, z uwagi na brak stosownych dokumentów.

Brak więc było podstaw dla zawieszenia świadczenia od daty złożenia oświadczenia przez ubezpieczoną, że nie pozostaje w stosunku pracy. Emerytura winna więc zostać wypłacona od dnia 01.10.2022 r.

Zgodnie z art. 135 ust. 3 ustawy emerytalnej, jeżeli wstrzymanie wypłaty świadczeń nastąpiło na skutek błędu organu rentowego, wypłatę wznawia się poczynając od miesiąca, w którym je wstrzymano, jednak za okres nie dłuższy niż 3 lata poprzedzające bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o wznowienie wypłaty lub wydano decyzję z urzędu o jej wznowieniu.

Stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów w aktach pozwanego.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 KPC, Sąd orzekł jak w wyroku.

Tomasz Korzeń