Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 08 lipca 2016 roku

sprawy z odwołania T. D.

od decyzji z dnia 11 stycznia 2016 roku znak (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o wysokość emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 11 stycznia 2016 roku znak (...) w ten sposób, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego T. D. wynosi 114,43 %.

II.  oddala odwołanie w pozostałym zakresie

III.  koszty procesu wzajemnie znosi.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 81 /1 6 UZASADNIENIE

T. D. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 11.01.2016 roku odmawiającej ubezpieczonemu prawa do przeliczenia świadczenia. Podniósł, że wpisy na drukach RP-7 za lata 1978, 1981, 1987, 1989 nie są zgodne z wpisami dokonanymi w legitymacji ubezpieczeniowej skarżącego. Wysokość wynagrodzenia wskazana w drukach RP-7, które ZUS wziął pod uwagę przy ustalaniu świadczenia, jest za niska i tym samym krzywdząca dla skarżącego.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania. Podniósł, że odmówił ubezpieczonemu prawa do ponownego przeliczenia emerytury albowiem jego legitymacja ubezpieczeniowa była już wcześniej przedłożona w organie rentowym wraz z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego a jej kserokopia zalega w aktach rentowych. Wynagrodzenie za lata 1975 – 1997 ustalone zostało na podstawie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 31.05.2001 roku wystawionego przez pracodawcę (...) S.A. Nadto, organ rentowy do ustalenia wysokości emerytury skarżącego przyjął za okres od 9.10.1987 roku do 30.06.1989 roku zaświadczenia o wynagrodzeniu zastępczym otrzymywane przez pracownika H. R., zatrudnionego na takim samym stanowisku jak ubezpieczony, uznając iż zaświadczenia te są bardziej wiarygodne niż wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. D. urodził się (...).

Decyzją z dnia 14.09.2012 roku ubezpieczony nabył prawo do emerytury.

Ostatnio do wyliczenia emerytury przyjmowano łącznie 20 lat: rok 1975, 1976, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1990, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2009, 2010, 2011. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wynosił 113,89 %, ustalony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia. Przyjęte przez pozwanego podstawy wymiaru składek wynosiły w latach: 1975 r. – 58 578,00 zł; 1976 r. – 61 073,00 zł; 1979 r. – 63 654,00 zł; 1980 r. – 75 281,00 zł; 1981 r. – 91 201,00 zł; 1982 r. – 131 264,00 zł; 1983 r. – 163 943,00 zł; 1984 r. – 254 552,00 zł; 1985 r. – 329 859,00 zł; 1986 r. – 319 635,00 zł; 1987 r. – 462 559,00 zł; 1990 r. – 12 404 594,00 zł; 1997 r. – 15 665,37 zł; 1998 r. – 20 496,15 zł; 1999 r. – 24 619,01 zł; 2000 r. – 31 029,38 zł; 2001 r. – 29 597,39 zł; 2009 r. – 42 632,07 zł; 2010 r. – 38 798,76 zł; 2011 r. – 35 620,00 zł.

Kolejny wniosek o przeliczenie świadczenia wraz z legitymacją ubezpieczeniową wpłynął w dniu 21.12.2015 roku.

W latach 1978, 1981, 1987, 1988, 1989 wnioskodawca pracował w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Z.. Za sporne lata zachowały się karty wynagrodzeń. Podstawy wymiaru składek w spornych latach wyniosły: 1978 rok – 57 509,00 zł; 1981 rok – 87 846,00 zł; 1987 rok - 462 559,00 zł; 1988 rok – 543 096,00 zł; 1989 rok – 2 069 388,00 zł.

Najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wynosi 114,43 % - z 20 najkorzystniejszych lat: 1975 r. – 58 578,00 zł; 1976 r. – 61 073,00 zł; 1978 r. – 57 509,00 zł; 1979 r. – 63 654,00 zł; 1980 r. – 75 281,00 zł; 1981 r. – 91 201,00 zł; 1982 r. – 131 264,00 zł; 1983 r. – 163 943,00 zł; 1984 r. – 254 552,00 zł; 1985 r. – 329 859,00 zł; 1986 r. – 319 635,00 zł; 1987 r. – 462 559,00 zł; 1990 r. – 12 404 594,00 zł; 1997 r. – 15 665,37 zł; 1998 r. – 20 496,15 zł; 1999 r. – 24 619,01 zł; 2000 r. – 31 029,38 zł; 2001 r. – 29 597,39 zł; 2009 r. – 42 632,07 zł; 2010 r. – 38 798,76 zł.

dowód: decyzje k. k. 89-92, 130-132, 136, legitymacja ubezpieczeniowa k. 135 t. II a.e.

wyliczenia pozwanego k. 36-37

karty wynagrodzeń k. 33

akta osobowe k. 12

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Organ rentowy decyzją z dnia 2.12.2015 roku przeliczył emeryturę skarżącego i w oparciu o art. 183 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2016.887, dalej jako ustawa) ustalił wysokość świadczenia emerytalnego, tj. 35 % emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej i 65 % emerytury obliczonej na podstawie art. 26 tej ustawy. Obliczając emeryturę zgodnie z art. 53 ustawy, organ rentowy przyjął wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wynoszący 113,89 % obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu.

Sporną decyzją pozwany odmówił ubezpieczonemu prawa do ponownego przeliczenia świadczenia emerytalnego.

Zgodnie z art. 111 ustawy:

1. Wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

2. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art. 15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

3. Podstawa wymiaru emerytury lub renty, ustalona na zasadach określonych w ust. 1 i 2, podlega wszystkim waloryzacjom przysługującym do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie tej podstawy.

Zgodnie z trescią art. 116 ust. 5 ustawy do wniosku w sprawie przyznania świadczeń powinny być dołączone dowody uzasadniające prawo do świadczeń i ich wysokości, określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy dał podstawy do uwzględnienia żądania ubezpieczonego jedynie w zakresie wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego przez niego w spornymi okresie w roku 1978 i dokonanie ponownego przeliczenia wysokości świadczenia w uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskiwanego w tymże roku. W pozostałym zakresie brak było podstaw do przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia. Zgodnie z treścią art. 6 K.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Natomiast art. 232 k.p.c. stanowi, iż strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Dokumentem potwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury w poszczególnych latach jest zaświadczenie zakładu pracy (sporządzone w stosownej formie-druk ZUS Rp-7) albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków. W praktyce zrodził się jednak problem udowodnienia wysokości składników wynagrodzeń uzyskiwanych w bardziej odległym czasie (np. w zakładach pracy, które już nie istnieją, czy też nie dysponują dokumentacją płacową z danych lat). W takich przypadkach związanych z udokumentowaniem wysokości wynagrodzenia w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury należy przedstawić: 1) zaświadczenie ZUS Rp-7 wystawione przez pracodawcę lub jego następcę prawnego na podstawie dokumentacji płacowej; jeśli dokumentacja taka nie istnieje, zaświadczenie może zostać wydane na podstawie informacji zawartych w aktach osobowych, np. umowach o pracę, pismach o powołaniu, mianowaniu itp., angażach oraz wszelkich innych dokumentach potwierdzających wynagrodzenie danej osoby; natomiast 2) przy ustalaniu podstawy wymiaru w oparciu o dokumentację zastępczą można uwzględniać tylko takie składniki wynagrodzenia, które przysługiwały bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia jako stałe składniki w określonej wysokości (wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki określone kwotowo itp.); 3) składniki wynagrodzenia przysługujące-w zmiennych wysokościach-warunkowo lub uznaniowo, mogą być uwzględnione tylko wówczas, jeżeli z zachowanej dokumentacji wynika w sposób niewątpliwy, że doszło do ich faktycznej wypłaty, w określonej wysokości, przy czym została odprowadzona składka ubezpieczeniowa; 4) w przypadkach określenia wynagrodzenia stawką godzinową, możliwość ustalenia wynagrodzenia jest uzależniona od zachowania się danych dotyczących liczby godzin faktycznie przepracowanych w danym okresie, na określonym stanowisku (dziennie, tygodniowo lub miesięcznie); 5) przy braku możliwości uzyskania wymaganych dowodów dopuszczalne jest przyjęcie uwierzytelnionej kopii dokumentacji płacowej sporządzonej przez archiwum lub inny podmiot (także prywatny) przechowujący dokumentację danego zakładu pracy; 6) jako środek dowodowy należy przyjmować także sporządzone notarialnie wypisy, odpisy i wyciągi z legitymacji ubezpieczeniowych, jak również poświadczone przez notariusza kserokopie legitymacji (Komentarz do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pod red. K. Antonowa z 2009 r.).

Zgodnie z treścią § 21 ust. 1. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Na ubezpieczonym w świetle przedstawionych reguł postępowania tj. art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. ciążył obowiązek wykazania wszelkimi środkami dowodowymi wskazywane przez niego okoliczności. Przede wszystkim ubezpieczony w sposób pewny i nie budzący wątpliwości powinien wykazać wysokość otrzymywanego w spornych latach wynagrodzenia lub uposażenia. Nadto, zważyć należy, iż legitymacja ubezpieczeniowa skarżącego została już zbadana i oceniona w toku postępowania o ustalenie kapitału początkowego i wówczas ubezpieczony nie zgłaszał zastrzeżeń co pominięcia przez organ rentowy wpisów w niej zawartych i poczynienie ustaleń na podstawie innego materiału dowodowego.

Niemniej jednak w toku niniejszego postępowania Sąd dokonał analizy całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i uznał, że organ rentowy dokonał prawidłowych ustaleń, za wyjątkiem roku 1978, opierając się na materiale źródłowym tj. kartach wynagrodzeń odwołującego, które w sposób najbardziej szczegółowy i dokładny, z podziałem na poszczególne miesiące, wskazują wysokość uzyskiwanego w spornych latach wynagrodzenia. Karty te zawierają wpisy o wysokości wynagrodzenia otrzymywanego przez ubezpieczonego zarówno w kraju jak i za granicą. Dlatego też Sąd na podstawie danych zawartych w kartach wynagrodzeń dokonał ustaleń faktycznych w sprawie. Wpisy dokonane w legitymacji ubezpieczeniowej skarżącego o wysokości wynagrodzenia w poszczególnych latach, w zestawieniu z bardzo szczegółowymi danymi zawartymi w kartach wynagrodzeń, nie mogły stanowić podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji. Sąd, czy też organ rentowy, ustalając podstawę wymiaru składek nie może opierać się na okolicznościach niepewnych, ewentualnych. Dowody powinny być w tej materii niezbite, jasne i niewątpliwe i tak Sąd ocenił dowód z kart wynagrodzeń.

Mając na uwadze ten dowód należało zmienić zaskarżoną decyzję ustalając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego na 114,43 %, zamiast 113,89 %. Organ rentowy bowiem błędnie ustalił wysokość wynagrodzenia skarżącego w roku 1978 na łączną kwotę 41 276,00 zł. Z kart wynagrodzeń wynika, iż wynagrodzenie T. D. w roku 1978 wyniosło 57 509,00 zł.

Mając to na względzie, ustalając najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy emerytury z 20 najkorzystniejszych lat, należało wykluczyć wskazane przez organ rentowy wynagrodzenie uzyskane przez ubezpieczonego w roku 2011 (35 620,00 zł; 87,32 %) i w jego miejsce przyjąć wynagrodzenie uzyskane w roku 1978 (57 509,00 zł; 98,06 %). Biorąc to pod uwagę Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 K.p.c. orzekł jak w punkcie I wyroku.

Szczegółowe wyliczenia przedstawia poniższa tabela, w której kolumny oznaczają:

1. rok,

2. przeciętne wynagrodzenie roczne w złotych w roku z kolumny 1;

3. sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot w złotych, o których mowa w art. 15 ust. 3 ustawy w roku z kolumny 1;

4. stosunek każdej sumy kwot z kolumny 3 do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu.

1	2	3	4
1972	30108	9452	94,18%
1973	33576
1974	38220	1084
1975	46956	58578	124,75%
1976	51372	61073	118,88%
1977	55152		0,00%
1978	58644	57509	98,06%
1979	63924	63654	99,58%
1980	72480	75281	103,86%
1981	92268	91201	98,84%
1982	139572	131264	94,05%
1983	173700	163943	94,38%
1984	202056	254552	125,98%
1985	240060	329859	137,41%
1986	289140	319635	110,55%
1987	350208	462559	132,08%
1988	637080	543096	85,25%
1989	2481096	2069388	83,41%
1990	12355644	12404594	100,40%
1991	21240000	16036159	75,50%
1992	35220000	22915700	65,06%
1993	47940000	31237000	65,16%
1994	63936000	47688700	74,59%
1995	8431,44	640,43	7,60%
1996	10476	8376,42	79,96%
1997	12743,16	15665,37	122,93%
1998	14873,88	20496,15	137,80%
1999	20480,88	24619,01	120,20%
2000	23085,72	31029,38	134,41%
2001	24742,2	29597,39	119,62%
2002	25598,52		0,00%
2003	26417,64		0,00%
2004	27474,84		0,00%
2005	28563,48		0,00%
2006	29726,76		0,00%
2007	32292,36		0,00%
2008	35326,56		0,00%
2009	37235,52	42632,07	114,49%
2010	38699,76	38798,76	100,26%
2011	40794,24	35620	87,32%

Pozostałe uznane przez pozwanego jako najkorzystniejsze lata tj. 1975, 1976, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1990, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2009 i 2010 nie budziły wątpliwości sądu i wobec tego, z przyczyn podanych powyżej, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 K.p.c. orzekł jak w punkcie II wyroku.

Z uwagi na częściowe uwzględnienie żądań zawartych w odwołaniu oraz częściowe ich oddalenie, Sąd na podstawie art. 100 K.p.c. orzekł jak w punkcie III wyroku.

SSO Tomasz Korzeń